Sintang Orangutan Rescue Center

Wat doe je als je precies 1 maand de tijd hebt om 2 projecten voor een opvangcentrum voor Orang-Oetans in Borneo te voltooien? Dan ga je na 2 volle dagen reizen en 3 vluchten bij touchdown op Sintang, West-Kalimantan direct aan de slag!

Deze opdracht was voor mij de kers op de taart van mijn jarenlange inzet als vrijwillig dierverzorger bij Stichting AAP en bij diverse wildlife rescue centers in het buitenland. Mijn opgedane kennis over verrijking en het schrijven van teksten – dat hoort bij mijn dagelijks werk als communicatieadviseur – waren voor het Sintang Orangutan Rescue Center reden om mij te vragen om te komen helpen met het maken en uitwerken van een verrijkingsplan en het schrijven van profielen van de 36 geredde orang-oetans. Een mooie opdracht en heel bijzonder, want er mogen geen vrijwilligers uit het buitenland helpen in dit opvangcentrum.

Vlieg de laatste van 3 vluchten met me mee op weg naar Sintang.

Het Sintang Orangutan Center (SOC) staat aan de rand van de stad Sintang. Hier worden ongeveer 20 baby en jonge Orang-Oetans opgevangen, gerehabiliteerd en weer klaar gemaakt voor een leven in de wildernis. In Tembak staat het tweede opvangcentrum van de organisatie met ongeveer 15 Orang-Oetans. Dit opvangcentrum heeft ook een groot oefenbos van 2 hectare, waar de jonge dieren onder begeleiding van lokale verzorgers leren klimmen, nesten bouwen en zelf naar eten te zoeken.

Verrijking

Pinda’s in een grasbol, honing in een boomstam, een mierennest, kokosnoot of een puzzel waar fruit in is verstopt. Allemaal voorbeelden van verrijking die orang-oetans in rescue centers krijgen om hun natuurlijke gedrag in gevangenschap te stimuleren.

Een dag voor mijn vertrek uit het opvangcentrum voor geredde Orang-Oetans kwam dierenarts Vicktor naar me toe. “Misschien moet je even gaan kijken bij de verzorgers”, zei hij met een grote glimlach. “Ze zijn nu zelf verrijking in elkaar aan het timmeren voor de Orang-Oetans”. Een mooier compliment had ik niet kunnen krijgen. Mijn verrijkingsproject was afgerond en werd direct al opgepakt door de lokale dierverzorgers.

Met ruim 30 items is er nu voor elke dag van de maand een ander verrijkings-item voor de geredde Orang-Oetans. We hebben de foto’s van alle geplastificeerd en overzichtelijk gehangen aan het prikbord zodat de verzorgers precies weten wat ze elke dag klaar moeten zetten en wat ze daar voor nodig hebben.

Hieronder zie je een korte video die ik maakte over mijn verrijkingsproject bij het SOC.

Profielen en Palmolie

Naast het maken en implementeren van een verrijkingsplan schreef ik profielen van alle 36 geredde orang-oetans. Hiervoor moest ik ook naar Tembak. Want daar verbleef ook een aantal van de geredde orang-oetans van de organisatie.

https://go-ape.nl/klaar-profielen-…-36-orang-oetans/

Tembak is een oerwouddorp, zo’n 60 kilometer ten westen van Sintang. Het is een langgerekt dorp met ongeveer 200 Dayaks, de oorspronkelijke inwoners, met huizen links en rechts van de onverharde weg. Tembak is een van de weinige dorpen dat zich succesvol verzet tegen de oprukkende palmolie bedrijven.
In Tembak leren de geredde orang-oetans in een beschermd stukje oerwoud leren klimmen, nesten bouwen en zelf voedsel te vinden. Dit allemaal ter voorbereiding op een terugkeer naar het leven in de wildernis.

Bepakt en gezakt met rugzak, powerbanks – er is vaak geen stroom en al helemaal geen telefoonverbinding mogelijk in Tembak – camera en regenjas stapte ik achter op de motor bij de Nederlandse Alexandra Vosmaer, die in het Sintang Orangutan Center werkt en met wie ik de volle maand samenwerkte.

Ik keek erg uit naar de rit, mooie uitzichten en misschien wel fauna in het wild.

Al snel reden we hobbelend over onverharde wegen door een hele bizarre omgeving. Lange rijen palmoliebomen, waar geen eind aan leek te komen, links en rechts van de weg. Drie en een half uur lang reden we door dit monotone landschap, zonder ook maar een vogel te horen fluiten. En langzaam drong het tot me door. Waar ik me al jarenlang woest over maak, wanhopig van word, waar ik over schrijf en vertel, daar reed ik nu middenin: Palmolieplantages.

De werkelijkheid was nog verschrikkelijker dan ik me ooit heb kunnen voorstellen. Ik reed uren door Borneo en had nog geen regenwoud of wild dier gezien, niet eens een vogel. Al het regenwoud weggevaagd, vernietigd of ernstig vervuild. Ik mocht ook geen foto’s of filmopnamen maken in dit gebied. De bedrijven en overheid proberen deze verschrikkingen voor het grote publiek te verbergen en dat is ze tot op heden ook aardig gelukt. Uitkijkposten en werknemers houden nauwlettend in de gaten wat je in dit gebied doet. Ik had mijn camera dan ook weggestopt in mijn tas, maar maakte wel opnamen met mijn telefoon.

Helden van de Wildernis

Tijdens mijn verblijf in Borneo haalde deze weg ook het nieuws in Nederland. Filmmaatschappij Warner kwam namelijk opnamen maken van het opvangcentrum in Sintang en Tembak voor hun nieuwe programma “Helden van de Wildernis” met in de hoofdrol Alexandra Vosmaer. Ook de filmcrew samen met Art Rooijakkers moest deze weg dus afleggen. Net als ik zaten ze vast in de modder 🙂

Het was een hele ervaring om deze ploeg een hele week aan het werk te zien en het resultaat mocht er zijn: een prachtige indruk van het werk van Alexandra, het Sintang Orangutan Center en uitgebreid aandacht voor de verschrikkelijke gevolgen van de palmolie industrie.

Bekijk hieronder de promo van de aflevering van helden van de Wildernis.